Czytelnia on-line

W gabinecie lekarza rodzinnego Terapia 2022, 2 ( 409 ) :  28  -  35

Zaparcie czynnościowe u dzieci – zasady rozpoznawania i leczenia

Functional constipation in children: Diagnosis and management

Summary: Functional constipation is a common functional gastrointestinal disorder in children. The paper presents clinical cases of children with functional constipation. The diagnosis is based on the Rome IV criteria for functional gastrointestinal disorders. Nonpharmacological interventions include education, demystification of constipation and a toilet training program. Pharmacological treatment includes disimpaction and maintenance therapy. For both, macrogol (polyethylene glycol) is the first-choice laxative.
Keywords: constipation, children, Rome criteria, disimpaction, macrogols, polyethylene glycol, diet
Słowa kluczowe: pacjent geriatryczny, ocena stanu odżywienia, dieta

Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego dotyczą ok. 40‒70% niemowląt i 10‒35% dzieci w wieku szkolnym (1). Wśród nich najczęściej zgłaszane dolegliwości dotyczą zaburzonego rytmu wypróżnień, czyli zaparcia czynnościowego. Zgodnie z wynikami aktualnych przeglądów systematycznych problem zaparcia czynnościowego może dotyczyć od < 1 do 31% niemowląt i małych dzieci oraz od 0,5 do 86,9% dzieci starszych/nastolatków (2,3). Tak duże różnice wynikają z faktu, że dane odnoszą się do różnych populacji, a dodatkowo w badaniach stosowano niejednolite definicje zaparcia. Aktualnie podstawę rozpoznania zaparcia czynnościowego u dzieci i młodzieży stanowią ściśle zdefiniowane kryteria rzymskie IV (tab. 1) (4,5). Spełnienie tych kryteriów i dokładne wyjaśnienie rodzicom/opiekunom oraz pacjentom czynnościowego charakteru prezentowanych dolegliwości pozwala na postawienie rozpoznania bez konieczności wykonywania dalszych badań diagnostycznych, w tym USG jamy brzusznej, czasu pasażu, manometrii odbytu, badania hormonów tarczycy czy badania w kierunku alergii na białka mleka krowiego. Niekiedy część z nich wykonuje się jedynie w celu uspokojenia rodziców. Lekarz, zbierając wywiad i/lub prowadząc badanie przedmiotowe, powinien zwrócić uwagę na objawy alarmowe (tab. 2). Ich obecność upoważnia do rozszerzenia diagnostyki i wykluczenia innych organicznych przyczyn zaparcia (tab. 3) (6). W dalszej części artykułu opisano przypadki, z którymi lekarz opieki podstawowej (POZ) może spotkać się w codziennej praktyce klinicznej. W dyskusji podsumowano natomiast aktualne zasady postępowania i leczenia (tab. 4) zaparcia czynnościowego.

Zdjęcie: Pixabay

Zaloguj się i przeczytaj bezpłatnie całą treść artykułu.

Nie masz jeszcze konta dostępowego?
Zarejestruj się bezpłatnie, a otrzymasz:
* dostęp do wszystkich doniesień oraz pełnych tekstów artykułów naukowych w naszej Czytelni,
* prawo do bezpłatnego otrzymywania newslettera "Aktualności TERAPIA" z przeglądem interesujących i przydatnych wiadomości ze świata medycyny oraz systemu ochrony zdrowia w Polsce i na świecie,
* możliwość komentowania bieżących wydarzeń oraz udziału w ciekawych quizach i konkursach.
Zapraszamy serdecznie, dołącz do naszej społeczności.

Inne prace autorów:

Dodaj komentarz