Epidemiologia i profilaktyka wirusowego zapalenia wątroby typu A

Medycyna rodzinna Terapia 2025, 6 ( 449 ) : 8 - 14

Epidemiologia i profilaktyka wirusowego zapalenia wątroby typu A

Epidemiology and prevention of hepatitis A

Autorzy:

Summary: Hepatitis A is a vaccine-preventable globally prevalent infection caused by the hepatitis A virus (HAV). The highest incidence is observed in low-income countries and regions with inadequate sanitary conditions. In 2022, 30 countries within the European Union and European Economic Area (EU/EEA) reported a total of 4,548 hepatitis A cases. Poland was considered a high-endemicity country for hepatitis A until 1978; however, since 2002 it has been classified as a very low-endemicity country. Between 2000 and 2024, the annual number of reported cases ranged from 35 in 2016 to 3,006 in 2017. In the first quarter of 2025, 158 cases were reported (incidence rate: 0.42 per 100,000), nearly twice as many as in the same period in 2024. Prevention of HAV infection includes both pre-exposure and post-exposure prophylaxis, with vaccination being the most effective strategy. In Poland, two types of hepatitis A vaccines are available: monovalent vaccines containing inactivated HAV alone, and combined (polyvalent) vaccines that also include the hepatitis B surface antigen (HBsAg). Hepatitis A vaccines demonstrate high efficacy and an excellent safety profile. Pregnancy and lactation are not contraindications to vaccination. It is assumed that full completion of the vaccination schedule provides long-lasting, possibly lifelong immunity, comparable to that acquired through natural infection.

Keywords: hepatitis A, hepatitis A vaccine, epidemiology, prevention, virus diseases

Słowa kluczowe: wirusowe zapalenie wątroby typu A, szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A, epidemiologia, profilaktyka, choroby wirusowe

Wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A) jest chorobą wywoływaną przez wirusa zapalenia wątroby typu A (hepatitis A virus, HAV). HAV, zidentyfikowany w 1971 r., to jednoniciowy wirus RNA należący do rodziny Picornaviridae, rodzaju Hepatovirus. Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą fekalno-oralną, a także poprzez kontakty seksualne lub drogą parenteralną. Rezerwuarem WZW A jest wyłącznie człowiek (1).

Do czynników ryzyka zakażenia HAV należą m.in. pobyt na obszarze endemicznego występowania choroby, spożywanie owoców morza (szczególnie skorupiaków i surowych ostryg), bliski kontakt domowy lub zawodowy z osobą chorą i/lub z dziećmi uczęszczającymi do żłobka lub przedszkola, utrzymywanie kontaktów seksualnych między mężczyznami (men who have sex with men, MSM), stosowanie środków odurzających, narażenie zawodowe na kontakt z wirusem, usuwanie odpadów komunalnych i płynnych nieczystości oraz konserwacja urządzeń wykorzystywanych w tym celu. Możliwe są także zakażenia na skutek spożycia skażonego pokarmu i wody (2).

Zaloguj się i przeczytaj bezpłatnie całą treść artykułu.

Nie masz jeszcze konta dostępowego?
Zarejestruj się bezpłatnie, a otrzymasz:
* dostęp do wszystkich doniesień oraz pełnych tekstów artykułów naukowych w naszej Czytelni,
* prawo do bezpłatnego otrzymywania newslettera "Aktualności TERAPIA" z przeglądem interesujących i przydatnych wiadomości ze świata medycyny oraz systemu ochrony zdrowia w Polsce i na świecie,
* możliwość komentowania bieżących wydarzeń oraz udziału w ciekawych quizach i konkursach.
Zapraszamy serdecznie, dołącz do naszej społeczności.

Czytelnia on-line

Medycyna rodzinna Terapia 2025, 6 ( 449 ) : 8 - 14