Czytelnia on-line

W gabinecie lekarza rodzinnego Terapia 2018, 3 ( 362 ) :  6  -  12

Dyspepsja czynnościowa – nowe aspekty patogenezy i leczenia

Functional dyspepsia – new aspects of pathogenesis and treatment

Summary: Functional dyspepsia is characterized by the presence of at least one of the following symptoms: bothersome postprandial fullness, early satiation, epigastric pain, and epigastric burning that are unexplained after a routine clinical evaluation. Two main subtypes of functional dyspepsia include postprandial distress syndrome (PDS) and epigastric pain syndrome (EPS). The pathophysiology of functional dyspepsia is multifactorial. Gastrointestinal dysmotility seems to play a main role in PDS, while visceral hypersensitivity in EPS. Nowadays, there is a growing body of evidence supporting a new pathogenetic model of the disease based on the key role of duodenal disturbances, such as duodenal inflammation and eosinophilia linked to increased mucosal permeability, abnormal response to duodenal acid and lipids, and duodenal dysbiosis. Post-infectious activation of mucosal immune system is an established risk factor for functional dyspepsia. Alterations in duodenogastric reflexes may result in sensory-motor dysfunction of the stomach. Disturbances at the central nervous system level and psychological factors may also significantly contribute to the pathogenesis of this heterogenous disorder. Diagnosis is based on a careful clinical evaluation, testing for Helicobacter pylori and gastroscopy, when justified. Treatment includes education, reassurance, lifestyle and dietary recommendations, pharmacotherapy and psychotherapy. Herbal medicines are also frequently used by dyspeptic patients. Prokinetics are the first line treatment in PDS, and antisecretory drugs in EPS. Antidepressants and fundic relaxants are another option. Targeting low-grade duodenal inflammation, eosinophilia and dysbiosis, montelukast, histamine H1/H2 blockers and rifaximin were applied, but this promising new approaches require further testing.
Keywords: functional dyspepsia, post-infectious, duodenum, eosinophilia, prokinetics, antisecretory drugs.
Słowa kluczowe: dyspepsja czynnościowa, postać poinfekcyjna, dwunastnica, eozynofilia, prokinetyki, leki antysekrecyjne.

Dyspepsja, czyli niestrawność, to zespół przewlekłych i/lub nawracających objawów zlokalizowanych w nadbrzuszu w linii pośrodkowej ciała. Do objawów dyspeptycznych należą:
• ból w środkowej części nadbrzusza;
• uczucie pieczenia w nadbrzuszu (ale nie zgaga);
• uczucie pełności poposiłkowej;
• uczucie wczesnej sytości.

Objawy dyspeptyczne najczęściej mają charakter czynnościowy, mogą jednak także występować u pacjentów z chorobami organicznymi, ogólnoustrojowymi lub metabolicznymi. Z klinicznego punktu widzenia istotne jest rozróżnienie dyspepsji niediagnozowanej i diagnozowanej. Dyspepsję diagnozowaną dzielimy na czynnościową i organiczną (1). Rozpoznanie dyspepsji czynnościowej jest możliwe na podstawie kryteriów objawowych, jeśli nie stwierdza się objawów choroby organicznej, ogólnoustrojowej lub metabolicznej (w tym objawów patologii w gastroskopii), która wyjaśniałaby przyczynę dolegliwości (2). Przyczyną objawów dyspeptycznych o podłożu organicznym (dyspepsja wtórna) może być m.in. choroba wrzodowa, nowotwór żołądka, choroby trzustki i układu żółciowego lub cukrzyca. U osób z dyspepsją często stwierdza się zakażenie Helicobacter pylori. Aktualnie uważa się, że jeśli remisja objawów dyspepsji po leczeniu eradykacyjnym utrzymuje się co najmniej przez 6 miesięcy, jest to dyspepsja związana z zakażeniem H. pylori (dyspepsja wtórna), a nie dyspepsja czynnościowa (3).

Zdjęcie: Photogenica.

Zaloguj się i przeczytaj bezpłatnie całą treść artykułu.

Nie masz jeszcze konta dostępowego?
Zarejestruj się bezpłatnie, a otrzymasz:
* dostęp do wszystkich doniesień oraz pełnych tekstów artykułów naukowych w naszej Czytelni,
* prawo do bezpłatnego otrzymywania newslettera "Aktualności TERAPIA" z przeglądem interesujących i przydatnych wiadomości ze świata medycyny oraz systemu ochrony zdrowia w Polsce i na świecie,
* możliwość komentowania bieżących wydarzeń oraz udziału w ciekawych quizach i konkursach.
Zapraszamy serdecznie, dołącz do naszej społeczności.

Inne prace autorów:

Dodaj komentarz