Czytelnia on-line

Choroby wieku podeszłego Terapia 2023, 12 ( 431 ) :  96  -  100

Przewlekłe zmęczenie w long-COVID - wyzwania terapeutyczne i rehabilitacyjne

Chronic fatigue in long-COVID – therapeutic and rehabilitation challenges

Summary: Some patients after recovering from acute COVID-19 may develop persistent fatigue, cognitive and sleep problems, myalgias and arthralgias, headaches, post-exertional malaise, orthostatic intolerance. The illness named long Covid is in many cases similar to myalgic encephalomyelitis/chronic fatigue syndrome (ME/CFS). In this comparison a very short highlights to treatment possibilities is provided.
Keywords: long-COVID, chronic fatigue syndrome, rehabilitation
Słowa kluczowe: long-COVID, zespół przewlekłego zmęczenia, rehabilitacja

Przewlekłe zmęczenie oraz liczba zaburzeń, które niesie za sobą przechorowanie COVID-19 stały się ostatnio ważnym problemem zdrowotnym. Zidentyfikowano bowiem ponad 200 objawów, które występują u osób po przechorowaniu COVID-19 (1). Co najmniej 65 mln osób na całym świecie choruje z powodu powikłań po COVID-19, czyli można oszacować, że jest to zapadalność na poziomie 10% zakażonych osób i ponad 651 mln udokumentowanych przypadków COVID-19 na całym świecie (1). Liczba ta jest prawdopodobnie znacznie wyższa ze względu na wiele nieudokumentowanych przypadków, zatem częstość występowania szacuje się na 10–30% przypadków niehospitalizowanych, 50–70% przypadków hospitalizowanych oraz 10–12% przypadków zaszczepionych osób (2–5). Wiele badań sugeruje, że ryzyko rozwoju long-Covid wzrasta wraz z wiekiem (6–7). U osób starszych po 65. roku życia, po przechorowaniu COVID-19 około 9% pacjentów rozwijało te objawy (7). Ciekawa jest obserwacja, że po 70. roku życia ryzyko wystąpienia long-COVID gwałtownie maleje. Jest to być może spowodowane „maskowaniem” tych objawów przez inne choroby somatyczne lub psychosomatyczne. Dla osób starszych po 60. roku życia samo przechorowanie COVID-19 wiązało się z różnymi negatywnymi konsekwencjami, np. zaostrzeniem objawów cukrzycy i potrzebą zwiększonych dawek leków przeciwhiperglikemicznych, zwiększonym ryzykiem chorób układu krążenia, w tym zaburzeń naczyniowo-mózgowych, zaburzeń rytmu serca, choroby niedokrwiennej serca, niewydolności serca, choroby zakrzepowo-zatorowej oraz zaburzeń sfery psychicznej oraz wielu innych (7).

Zdjęcie: Photogenica.

Zaloguj się i przeczytaj bezpłatnie całą treść artykułu.

Nie masz jeszcze konta dostępowego?
Zarejestruj się bezpłatnie, a otrzymasz:
* dostęp do wszystkich doniesień oraz pełnych tekstów artykułów naukowych w naszej Czytelni,
* prawo do bezpłatnego otrzymywania newslettera "Aktualności TERAPIA" z przeglądem interesujących i przydatnych wiadomości ze świata medycyny oraz systemu ochrony zdrowia w Polsce i na świecie,
* możliwość komentowania bieżących wydarzeń oraz udziału w ciekawych quizach i konkursach.
Zapraszamy serdecznie, dołącz do naszej społeczności.

Inne prace autorów:
  • prof. dr hab. n. med. Beata Tarnacka 1). Klinika Rehabilitacji, Warszawski Uniwersytet Medyczny, 2). Klinika Rehabilitacji, Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji, Warszawa

Dodaj komentarz