Czytelnia on-line

W gabinecie lekarza rodzinnego Terapia 2020, 12 ( 395 ) :  82  -  89

Śmierć, której można uniknąć, czyli słów kilka o hipokaliemii

Avoidable death: a few words about hypokalemia

Summary: Hypokalemia is defined as a decrease in the serum potassium level below 3.8 mmol/l. Numerous data from retrospective analyses of the causes of sudden arrhythmic deaths indicate that one of the most common direct causes of aggravation or occurrence of arrhythmias is overlooked or recognized but uncorrected hypokalemia. Low potassium concentration, approximately 3.5‒3.8 mmol/l, frequently does not imply any therapeutic decisions and is regularly seen in the documentation of patients discharged from hospital emergency wards. Adequately correcting a potassium deficiency is crucial in reducing the risk of life-threatening arrhythmias. In practice, this is often done intuitively, which may result in both the risk of hyperkalemia and the recurrence of hypokalemia after transient normalization, due to incomplete correction of potassium deficiency. Hence, a rational solution would be the precise estimation of potassium deficiency in a specific case, as well as the unequivocal determination of the cause of its occurrence, thus minimizing the risk of recurrence.
The paper briefly summarizes the most common causes of hypokalemia with a simplified diagnostic algorithm. Further on, it discusses the pathophysiological consequences of potassium homeostasis disorders resulting from the decrease in serum concentration, the target values of potassium levels optimal for the electrical stability of the heart, as well as presenting a simple method of calculating the demand for potassium and quantifying the deficit.
Keywords: hypokalemia, potassium, supplementation, arrhythmias
Słowa kluczowe: hipokaliemia, potas, suplementacja, zaburzenia rytmu

Hipokaliemia, zgodnie z definicją, jest to spadek stężenia potasu w surowicy krwi poniżej 3,8 mmol/l (1). Wiele danych z retrospektywnych analiz dotyczących przyczyn nagłych zgonów arytmicznych w warunkach ambulatoryjnych i wewnątrzszpitalnych wskazuje, że jedną z częstszych, a jednocześnie odwracalnych przyczyn jest przeoczona lub – co gorsza – rozpoznana, lecz nie skorygowana hipokaliemia. Jako lekarze praktycy zdążyliśmy się przyzwyczaić do szybkiego reagowania i ostrzegania pacjentów przed hiperkaliemią oraz jej potencjalnymi konsekwencjami, podejmując natychmiastowe działania zaradcze. Natomiast niskie stężenie potasu, rzędu 3,5–3,8 mmol/l, często nie pociąga za sobą żadnych decyzji terapeutycznych i regularnie widywane jest w kartach informacyjnych pacjentów wypisywanych ze szpitalnych oddziałów ratunkowych (SOR), bez dokonanej korekty i zalecenia ambulatoryjnej suplementacji. Skutkuje to pozostawieniem pacjenta z podwyższonym ryzykiem zagrażających życiu komorowych zaburzeń rytmu, a także napadowych tachyarytmii, będących częstą przyczyną regularnych powrotów pacjentów do SOR oraz znacząco pogarszających jakość ich życia.

Zdjęcie: Photogenica

Zaloguj się i przeczytaj bezpłatnie całą treść artykułu.

Nie masz jeszcze konta dostępowego?
Zarejestruj się bezpłatnie, a otrzymasz:
* dostęp do wszystkich doniesień oraz pełnych tekstów artykułów naukowych w naszej Czytelni,
* prawo do bezpłatnego otrzymywania newslettera "Aktualności TERAPIA" z przeglądem interesujących i przydatnych wiadomości ze świata medycyny oraz systemu ochrony zdrowia w Polsce i na świecie,
* możliwość komentowania bieżących wydarzeń oraz udziału w ciekawych quizach i konkursach.
Zapraszamy serdecznie, dołącz do naszej społeczności.

Inne prace autorów:

Dodaj komentarz